Avrupa Birliği’nde tüm yeni binalarda zorunlu hale getirilen ve birçok ülkenin de eylem planlarında yer alan Sıfır Enerji Binalara dönüşüm konusu, ZeroBuild Forum’20 ‘de dünyanın dört bir köşesinden konunun uzmanları ile ele alınacak
Zero Build Genel Sekreteri Özgür Kaan Alioğlu’ na sorduk
ZeroBuild Forum’20’hakkında bilgi verir misiniz?
ZeroBuild Forum (Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Sanal Forumu), Sıfır Enerji Binalar’a dönüşüm konusunda dünyanın dört bir yanından birçok lider ve yenilikçinin bir araya geldiği yılın en önemli Sıfır Enerji Bina etkinliğidir. 23-27 Eylül 2020 tarihleri arasında çevrimiçi ortamda (www.zerobuild.org) ve Türkçe/İngilizce – İngilizce/Türkçe simultane tercüme ile gerçekleştirecek olduğumuz ZeroBuild Forum, özel iletişim ağı fırsatları ve odaklanmış sunumları ile Sıfır Enerji Bina işinin nasıl geliştirileceği ve dönüşümün nasıl sağlanacağına ilişkin bilgileri içeren uçtan uca bir dijital konferanstır.
Sadece binalarda kullanmak için her sene yaklaşık 15 milyar dolar enerji ithal eden ülkemizin bir çok sorununa, konutlarda ve hizmet binalarında (ofisler, alışveriş merkezleri, hastaneler, okullar, vs..) enerji verimliliği ile fosil yakıt kullanımının düşürülmesi ve aynı zamanda yenilenebilir enerji kaynaklarına odaklanılması ile büyük ölçüde katkı sağlanabilir. Bu nedenle, dünyada birçok başarılı örneği bulunan, Avrupa Birliğinde 1 Ocak 2021’den itibaren tüm yeni binalarda zorunlu hale getirilen ve birçok ülkenin de eylem planlarında yer alan Sıfır Enerji Binalara dönüşüm konusunu, ZeroBuild Forum’20 ‘de her açıdan ve dünyanın dört bir köşesinden konunun uzmanları ile ele alacağız. Sanal ortamda 5 gün sürecek etkinlikte, herkes istediği yerden çevrimiçi ve ücretsiz olarak oturumları takip edebilecek, sorularını konunun uzmanlarına iletebilecek.
Dünya örneklerinin paylaşımı ile tüm paydaşlara bir yol haritası sunabilmenin ötesinde ülkemizin sahip olduğu mimarlık-mühendislik bilgisi ve üretim-sanayi kabiliyetleri ile Sıfır Enerji Binalar’a ulaşmanın aslında hiç de zor olmadığını tüm kamuoyumuza göstermeyi amaçlıyoruz. ZeroBuild Forum’20, kamu, özel sektör, akademisyenler, inşaat malzemesi üreticileri, sivil toplum kuruluşları, üniversite öğrencileri, mimarlar, mühendisler, konut sakinleri, çevre gönüllüleri gibi birçok farklı kitleyi bir araya getirecek. ‘Sıfır Enerji Binalar’ hakkında özel ağ oluşturma fırsatı da sunan ZeroBuild Forum’20, yapı malzemeleri, yenilenebilir enerji, yalıtım, havalandırma, ısıtma, soğutma, ev otomasyonu, aydınlatma, ev aletleri, mimarlık ve müşavirlik hizmetleri gibi tüm ilgili disiplinleri ve tedarikçileri buluşturacak.
Dünya çapında Sıfır Enerji Binalar, Binalarda Enerji Verimliliği, Pasif Binalar, Enerji Yönetimi, Yenilenebilir Enerji Sistemleri ve ilgili konular üzerine çalışan, ağırlıklı olarak bu projeleri farklı tip binalarda hayata geçirmiş ve bu sebeple yaşanmış örnekleri kamuoyu ile paylaşabilecek 100’ün üzerinde uzman, konuşmacı olarak foruma katılacak.
Özgür Kaan Alioğlu_ZeroBuild Forum’20 Genel Sekreteri
Yenilenebilir enerji, “sıfır enerji” binalarda nasıl kullanılır?
Nihayi hedef tabi ki yenilenebilir enerji kaynakları kullanımını artırarak fosil yakıt tüketimini azaltmak. Sadece ülkemize has bir durum değil, dünya genelinde tüketilen enerjinin yaklaşık %30’u binalarda, %30’u sanayide, %30’u ulaştırmada ve %10’u da diğer alanlarda kullanılıyor. Tüketim içerisinde yenilenebilir enerji miktarını artırabilmenin birinci şartı öncelikli olarak sistemleri fosil yakıt tüketiminden çıkarıp elektrik enerjisi tüketir hale getirmek. Mesela elektrikli arabalar kullanmaya başlamadan, ulaştırmada yenilenebilir enerji payını artırmamız mümkün değil. Keza binalarda da Sıfır Enerji Bina’lara ulaşmadan yenilenebilir enerji payını artırmamız çok zor. Çünkü binalarda kullanılan enerjinin de yaklaşık %80’i ısıtma soğutma kaynaklı. Binanın tüm enerji ihtiyacını yenilenebilir kaynaklardan sağlayabilmek ancak binanın enerji ihtiyacını minimuma indirdikten ve fosil yakıtlardan bağımsız hale getirdikten sonra mümkün. Özetlemek gerekirse, ulaştırma sektörünün enerji ile olan ilişkisinde elektrikli arabaların rolü ve önemi ne ise yapı sektöründe de Sıfır Enerji Binalar’ın rolü ve önemi o.
Türkiye hangi aşamada? Konunun Türkiye’de bilinirliği nedir? “Sıfır enerji”ye geçişin aşamaları nelerdir?
Belki iki elin parmaklarını geçmeyecek kadar düşük bir seviyede. Bu hem üzüntü verici, hem de bir taraftan alınacak aksiyonların getireceği kazançlar hesaplandığında çok umut vadeden bir durum. Devlet kademelerinde hem Sıfır Enerji Binalar ile ilgili hem de uzak Yenilenebilir Enerji’nin tüketicilere ulaştırılabilmesi ya da tüketicilerin kendi ürettikleri elektriği şebekeye verebilmeleri ilgili bir çok çalışma yapıldı ve yapılmaya devam ediyor. Teşvik konusu sanırım bu alt yapısal ve mevzuatsal düzenlemeler tamamlandıktan sonra gündeme gelecektir ve gelmelidir de bence. Bütün dünya, özellikle gelişmiş ülkeler tüketicilerini bu konuda teşvik ediyor ve yönlendiriyor. Devlet aklımızın, tüketimde gerçekleştirilen düşüşlere en az arzda sağlanacak artışlar kadar önem verdiğini büyük bir memnuniyetle görüyoruz. Geçmiş yıllarda birçok konuda treni kaçırmış ve arkasından kovalamak zorunda kalmış bir ülke olarak bu konuda hem kamu hem de kamuoyu olarak fırsatları iyi değerlendirmemiz gerekiyor.
Sıfır Enerji Bina kavramı aslına mimarlık ve mühendislikten, yani tasarımdan başlayan bir kavram. Eğer yatırımın en başında tasarımcılarımıza bu yetkiyi verebilsek o zaman rakamlar değişkenlik gösterebilir ama yaklaşık %15-%20 mertebelerinde maliyet artışı ile Sıfır Enerji Binalar’a ulaşılabilir. Yeni yapılan bir binanın ömrünün de ortalama 70 yıl olduğunu düşünürsek, 70 yıllık enerji tasarrufunun yanında bu maliyet artışının ihmal edilebilecek kadar az olduğunu söyleyebiliriz. Ancak bahsettiğim gibi tasarımdan başlamak kaydıyla. Yani standart şartlarda imal edilmiş bir binanın daha sonradan Sıfır Enerji Bina’ya dönüştürülmesi her ne kadar mümkün olsa da, bu durumda maliyet artışının %30-%35’lere varacağını aklımızdan çıkarmamamız gerekiyor. Şükürler olsun ki memleketimizde bu mühendislik ve mimarlık bilgisi ve alt yapısı fazlasıyla var.
“Sıfır enerji”ye geçişte devletin ve tüketicinin üzerine düşenler nelerdir?
Avrupa Birliğinde 1 Ocak 2021’den itibaren tüm yeni bina inşaatlarının “Sıfır Enerji” prensipleri ile inşa edilmesi zorunlu hale getirildi. Biz daha yolun çok başındayız ama önümüzde referans alabileceğimiz uygulamaların olması da en büyük avantajımız. İşte ZeroBuild Forum da dünya çapında bu uygulamaları Türkiye kamuoyunun huzuruna getirecek şekilde tam da bu ihtiyaca karşılık geliyor. Forumun ardından, bahsettiğimiz tüm bu içerik sonucu oluşturacağımız çıktıları derleyerek kamuoyunun bilgisine sunacağız. Muhtemelen bu bir “sonuç bildirgesi”nden ziyade “tespit raporu” hüviyetinde olacak. Çünkü hem sürdürülebilirlik, hem de enerji verimliliği ile ilgili ülkemizde birçok kamu ve sivil toplum kuruluşu var ve bu tespitlerden memlekete özel bir sonuç ya da eylem planı çıkarma görev ve sorumluluğu bu kurumlara ait. Bu noktada haddimizi aşmak istemeyiz. Amacımız kamuda, özel sektörde ve stk’larda bu konuyla ilgili muazzam bir özveri ile çalışan meslektaşlarımıza olabildiğince veri temin etmek, kamuoyu desteği sağlamak ve karar verme aşamalarında işlerini kolaylaştırabilmek.
Bu noktada özel sektör ve kamunun üzerine düşen birçok görev sıralanabilir ancak sanırım öncelik, binalarda enerji verimliliği özelinde bu kurumlar arasında senkronizasyonu sağlayacak sistematik bir yapının oluşturulması olmalıdır.
Son olarak varsa eklemek istedikleriniz…
Öncelikle bu sene ZeroBuild Forum’20 nin başarıya ulaşmasını sağlayan tüm konuşmacı, destekçi, katılımcı, sponsor ve gönüllülerimize çok teşekkür ederiz.
Değerli okuyucularımızı da Forum Web Sayfası’na (www.zerobuild.org), girerek şimdiden kayıtlarını yapmaları için davet etmek isteriz.
Önümüzdeki yıllarda da, tüm paydaşların Sıfır Enerji Binalar’a dönüşüm yolculuğunda gerekli bilgi ve araçlara ulaşabilmesi ve dünya çapında iletişim ağının imkanlarından faydalanabilmeleri için çalışmalarımızı artırarak devam ettireceğiz. Okuyucularımızın önümüzdeki senenin ZeroBuild Forum’21 tarihlerini (22-26 Eylül 2021) de şimdiden bir kenara not etmelerini rica ederiz.
